Ergün, emekli kök aylıklarının 7500 liraya yükseltilmesini istedi

Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanımız Kazım Ergün, milyonlarca emeklinin kök aylığının en düşük emekli aylığı olan 7 bin 500 liranın altında olduğunu belirterek, “7 bin 500 lira kök aylık kabul edilmeli, ocak ayındaki zam bunun üzerine yapılmalı.” dedi. Ergün, geçmişte sosyal güvenlik mevzuatında yapılan bazı değişikliklerin emekli aylıklarında eşitsizliğe yol açtığını söyledi. Türkiye’deki emekli sayısının 15,6 milyon civarında olduğunu belirten Ergün, yaklaşık 6 milyon emeklinin 7 bin 500 lira düzeyinde aylık aldığına dikkati çekti.  “Kök aylığın en düşüğü 5 bin 500 lira seviyesinde” Milyonlarca emeklinin kök aylığının en düşük emekli aylığı olan 7 bin 500 liranın altında olduğunu vurgulayan Ergün, şu bilgileri verdi: “Devlet katkısıyla 7 bin 500 liraya yükseltilen kök aylıkların en düşüğü 5 bin 500 lira seviyesinde. 5 bin 500 liralık kök aylığa kamuoyunda beklentisi oluşan yüzde 50 zam uygulansa bile bu kapsamdaki emeklilerin alacağı aylık 8 bin 250 lira olacak. Bu durumda devlet katkısıyla 7 bin 500 lira aylık alan bir emeklinin aylığına aslında yüzde 10 zam yapılması anlamına gelecek. Kök aylığı 5 bin 500 ila 7 bin 500 lira arasında olan emeklilerin aylıklarına ise kök aylığının seviyesine göre yüzde 20 veya yüzde 33 düzeyinde zam yapılacak.”  “Yüksek prim ödeyenlere seyyanen zam yapılmalı” Emeklilerin gelir ve refah seviyesinin artması için kök aylıkların yükseltilmesi gerektiğini belirten Ergün, “Milyonlarca emeklinin kök aylığı en düşük emekli aylığı olan 7 bin 500 liranın altında. Emeklilerin önemli bir kısmı devlet katkısıyla 7 bin 500 lira aylık alıyor. Bu nedenle 7 bin 500 lira kök aylık kabul edilmeli, ocak ayındaki zam bunun üzerine yapılmalı. Bu adım atılmazsa milyonlarca emekli yine enflasyonun altında zam almış olacak.” diye konuştu. Ergün, yüksek prim ödeyerek 7 bin 500 liranın üzerinde aylık alanların haksızlığa uğratılmaması için bu gruptakilerin aylıklarına da ayrıca seyyanen iyileştirme yapılmasını isteyerek, bu rakamın temmuz ayında memurlara uygulanan 8 bin 77 lira tutarında olması gerektiği belirtti. TÜED ARAŞTIRMASINA GÖRE EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI, ASGARİ ÜCRET KARŞISINDA 5 YILDA ERİDİ Bu ararda Türkiye Emekliler Derneği’nin (TÜED) yaptığı araştırmaya göre, en düşük emekli aylığı asgari ücret karşısında son 5 yılda eridi. Yeni yıl için asgari ücret görüşmelerinin bugün başlamasının ardından TÜED’den yazılı bir açıklama yapıldı. Son 30 yılın 25 yılında asgari ücretin üzerinde olan taban emekli aylıklarının, 2019 yılından bu yana geçen 5 yıllık sürede sürekli olarak asgari ücretin altında kaldığı belirtildi. İLK KEZ 2016’DA ASGARİ ÜCRETİN ALTINA GERİLEDİ TÜED’in yaptığı araştırmaya göre, 1995 yılının aralık ayında en düşük emekli aylığı 10 milyon 164 bin 511 lira iken asgari ücret 8 milyon 460 bin lira idi. 2016 yılının aralık ayına kadar asgari ücretin üzerinde kalan emekli aylıkları, ilk kez bu tarihte asgari ücretin bir miktar altına indi. Bu tarihte neredeyse eşitlenen rakamlar, 2017 ve 2018 yıllarında cüzi bir miktarda olsa emekli aylıklarının lehine döndü. 2018 yılının aralık ayına gelindiğinde en düşük emekli aylığı bin 647 lira 66 kuruş iken asgari ücret bunun 44 lira altında kaldı ve bin 603 lira 12 kuruş olarak belirlendi. TÜED’in araştırmasına göre, 2019 yılının aralık ayı itibarıyla ise emekli aylıklarının asgari ücret karşısında iyiden iyiye erimeye başladığı görüldü. 2023 yılı rakamlarına göre en düşük emekli aylığı (Hazine desteği ile) 7 bin 500 lira olarak belirlendi ancak asgari ücret bunun 3 bin 902 lira 32 kuruş üzerinde, yani 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulandı. ASGARİ ÜCRETİN ÇOK ALTINDA KALDI Araştırmanın sonuçlarına göre, geçen 30 yıl içerisinde, son 5 yıl hariç olmak üzere asgari ücretin hep üzerinde olan taban emekli aylıklarının hızla eriyerek asgari ücretin çok altında kaldığı gözlendi. Araştırmaya ilişkin açıklamada, son 5 yılda izlenen bu politikanın emekli aylıklarının giderek düşürdüğünü ve 1994 yılında Dünya Bankası’nca başlatılan “sosyal güvenlik harcamalarının kısılması” projesiyle paralel politikalar olduğuna dikkat çekti.  “BASAMAK SİSTEMİNE DÖNÜLMELİ” Sözkonusu açıklamada şunlar kaydedildi: “Emeklilerin gelir düzeyleri giderek düşmekte, yıllarca yüksek prim ödeyenlerin aylıkları bile taban aylık veya ortalama aylık seviyelerine indirilmektedir. Aylıkların seviyelerinin iyice düşmesi nedeniyle resmi yayınlarda ortalama emekli aylıklarına yer verilemez hâle gelinmiştir. Çünkü artık ortalama aylıklar, taban aylıklara çok yakın olduğu için herhangi bir karışıklığa yer verilmesi istenmemektedir. Bu durum resmi makamlarca da açıkça ifade edilmektedir. Müdahale edilmediği takdirde emekli aylıklarının alım gücü giderek daha da düşecektir. Bu nedenle emekli aylığı hesaplama sisteminde yeniden eski uygulamalara dönülmesi, aylık bağlama oranının geçmişte olduğu gibi yüzde 70’e çekilmesi, gösterge ve basamak sistemine dönülmesi en doğru uygulama olacaktır.”